Zolang de pijnklachten aanhouden, grijpen veel mensen naar pijnstillers voor verlichting, vaak in de zin van pijnstilling. Het effect van deze middelen op de slaap is echter onderbelicht. Slaapstoornissen worden normaal gesproken niet geassocieerd met pijnstillers, terwijl de rol van opioïden en kalmeringsmiddelen in het slaapritme steeds meer in beeld wordt gebracht. Hieronder wordt besproken of medicijnen zoals nitrazepam 5 mg en het oxycodon onbedoeld invloed kunnen hebben op de slaapkwaliteit.

Het effect van opioïden op slaapstructuur

Opioïden worden al decennialang gebruikt voor matige tot ernstige pijn. Opioïden werken door op het centrale zenuwstelsel in te grijpen en het pijngevoel te blokkeren. Aan deze werking is medisch gezien niets mis, maar de wetenschappelijke studies laten namelijk zien dat opioïden, zoals oxycodon, negatief kunnen zijn op de slaapcyclus.

Gebruikers hebben vaker last van slaapfragmentatie: ze worden de hele nacht regelmatig wakker, slapen minder diep en bereiken moeilijker de REM-slaap. Dit resulteert in vermoeidheid overdag, hoewel er ‘normaal’ gesproken toch voldoende uren slaap wordt genoteerd. Deze effecten ontstaan door staat in het verstoring van de ademhaling en van de natuurlijke hormoonbalans.

De rol van slaapmiddelen bij gelijktijdig gebruik

Wanneer pijnstilling niet voldoende rust brengt, wordt soms een kalmerend middel toegevoegd. Benzodiazepinen zoals nitrazepam 5 mg worden dan ingezet om het inslapen te vergemakkelijken. Hoewel dit tijdelijk verlichting kan bieden, is er sprake van een dubbel effect: de combinatie van opioïden en slaapmiddelen verhoogt de kans op sufheid overdag, verminderde ademhaling tijdens de nacht en mogelijke afhankelijkheid.

Nitrazepam beïnvloedt het GABA-systeem in de hersenen, waardoor het lichaam in een rusttoestand komt. Maar ook hier geldt: de slaap is vaak oppervlakkig en van lagere kwaliteit op lange termijn. Dit effect is extra uitgesproken bij ouderen of mensen met ademhalingsproblemen.

Langetermijnrisico’s van gecombineerde inname

Het gelijktijdig gebruik van opioïden en slaapmiddelen verhoogt het risico op bijwerkingen aanzienlijk. Denk aan verminderde cognitieve functies, spierzwakte, verminderde alertheid en zelfs verhoogd valrisico bij nachtelijke toiletbezoeken. Ook het risico op ademhalingsdepressie is een belangrijk aandachtspunt.

Hoewel de middelen afzonderlijk effectief kunnen zijn, vraagt de combinatie om een kritische afweging. Bij langdurige inname kunnen ontwenningsverschijnselen optreden, en is geleidelijke afbouw noodzakelijk. In de praktijk blijken patiënten onvoldoende geïnformeerd over deze effecten, wat de noodzaak van bewustwording vergroot.

Alternatieven en aandachtspunten bij gebruik

Het is zinvol om bij aanhoudende klachten te kijken naar niet-medicamenteuze alternatieven zoals pijnfysiotherapie, cognitieve gedragstherapie of het aanpassen van slaaphygiëne. Indien toch voor medicatie wordt gekozen, is het belangrijk dat gebruikers bewust zijn van het effect op hun slaap en alert zijn op veranderingen in slaapkwaliteit.

Voor wie toch middelen zoals oxycodon bestellen overweegt, is het raadzaam om het gebruik kort te houden en af en toe pauzes in te lassen. Hetzelfde geldt voor middelen als nitrazepam 5 mg, die vanwege hun dempende werking slechts tijdelijk aangeraden worden.

Conclusie

Pijnstillers worden vaker dan nodig ingenomen tegen ongemak, maar hun effect op de slaap wordt te vaak genegeerd. Dagelijks gebruik van slaappillen en opioïden kan de slaapkwaliteit verminderen en gezondheidsrisico’s verhogen. Bewust gebruik en controle zijn daarom essentieel.

Voor wie meer wil weten over veilige medicatie en gemakkelijk toegankelijke informatie wil vinden, is sleepmedicijn.net een website die verantwoord gebruik van pijnstillers en slaapmedicatie stimuleert.